HERTA LEY (1930 – 1942)

Herta Ley urodziła się 9 października 1930 r. w Westrhauderfehn, w powiecie Leer. W wieku dwóch lub trzech lat zachorowała na zapalenie opon mózgowych. Jej ojciec, Wessel Ley, był robotnikiem i rolnikiem. Niewiele wiadomo o jej matce, Gesine Ley. Pracowała na farmie i przejęła jej prowadzenie w 1939 roku. Herta miała siostrę, Ilse, która była dwa lata młodsza.

Herta Ley została przyjęta do instytucji Inner Mission w Rotenburgu w wieku prawie pięciu lat. Przyjęcie zostało zorganizowane przez lekarza okręgowego, który podczas rutynowego badania zdiagnozował »wrodzoną upośledzenie umysłowe w najcięższym stopniu«. W momencie przyjęcia rodzice Herty oświadczyli, że potrafi ona wypowiedzieć kilka słów, chodzić, siedzieć i stać, ale oświadczenia te zostały poddane w wątpliwość i zdiagnozowano u niej »idiotyzm«. W raportach medycznych brakuje również opisów takich jak »niechlujna«, »nie potrafi samodzielnie jeść« itp., więc można założyć, że w momencie przyjęcia Herta była rzeczywiście w pewnym stopniu samodzielna.

Herta otrzymała przepustkę na Boże Narodzenie i odwiedzała ją od czasu do czasu matka. Jednak stan Herty pogorszył się w zakładzie w Rotenburgu. Zapomniała, jak chodzić i mówić, i straciła samodzielność. Najwyraźniej nie zachęcano jej, ale zaniedbywano. Tuż przed przeniesieniem do Lüneburga w 1941 roku w końcowej ocenie napisano: »Dziewczynka o bardzo niskim poziomie rozwoju, która bije się i gryzie«. Dwa miesiące później lekarz z Lüneburga, Willi Baumert, napisał o Hercie: »Całkowicie niski poziom rozwoju i oczywista niezdolność do nauki«.

W listopadzie 1941 roku wysłano do jej rodziców list z informacją, że ich córka cierpi na zapalenie oskrzeli i ma wysoką gorączkę. W aktach nie ma o tym żadnej wzmianki. Można przypuszczać, że Herta wcale nie była chora, a list został wysłany do jej rodziców przez pomyłkę.

Zgodnie z dokumentacją, Herta po raz pierwszy zachorowała na gorączkę pod koniec stycznia/na początku lutego 1942 roku. Zmarła 3 lutego 1942 roku w wieku jedenastu lat. Oficjalną przyczyną śmierci podaną w nekrologu była »obustronna gruźlica płuc«, chociaż nie ma o tym wzmianki w jej dokumentacji medycznej. Willi Baumert odniósł się do rzekomych wcześniejszych zakażeń gruźlicą u Herty. Jednak nigdy nie miała ona miejsca. Wynika to jasno z dwóch raportów medycznych sporządzonych w 1936 i 1940 roku. Herta Ley była dwukrotnie badana pod kątem podejrzenia gruźlicy płuc, ale oba badania nie dały jednoznacznych wyników. W badaniu z 1940 roku stwierdzono nawet: »Wyniki badań rentgenowskich nie wskazują na gruźlicę, ale sugerują wadę serca, prawdopodobnie wrodzoną. […] Pola płucne są w normie«.

W dniu jej śmierci do jej ojca, który odbywał służbę wojskową w obozie Löningen, wysłano telegram i szczegółowy list: »Jak już poinformowałem Pana w telegramie, Pańska córka Herta Ley zmarła spokojnie o godz. 3:30 nad ranem«. Została pochowana trzy dni później na cmentarzu przy zakładzie, znanym obecnie jako Cmentarz Północno-Zachodni.

W procesie karnym o morderstwo przeciwko Maxowi Bräunerowi, Williemu Baumertowi i pielęgniarce oddziału dziewczęcego, Dorze Vollbrecht, trwającym od 1962 do 1966 roku, dokumentacja medyczna Herty została przedstawiona jako dowód w dniu 12 czerwca 1963 roku. Jednak podczas przesłuchania Dora Vollbrecht nie była w stanie przypomnieć sobie zabójstwa wielu z wymienionych dzieci. W 1966 r. Dora Vollbrecht została zwolniona z postępowania karnego, a w 1980 r. postępowanie karne przeciwko niej zostało ostatecznie umorzone z powodu jej niezdolności do udziału w procesie.

Po śmierci Herty jej matka Gesine urodziła jeszcze dwie córki, Wilmę i Hanne. Ponieważ Hanne urodziła się tego samego dnia co Herta, początkowo nadano jej imię Herta. Erna, siostra Gesine, zapobiegła temu. Opiekowała się Hertą przed jej przyjęciem do zakładu, a później opowiadała o niej innym. Jej siostra Hanne pomogła jej pogodzić się z losem Herty.