Pocztówka przedstawiająca zakład opieki zdrowotnej Johannisthal w Süchteln, dawny St. Josefsheim Waldniel, 1915 r.

ArEGL 99.

WALDNIEL

Od 1941 roku w dawnym »domu aniołów stróżów« dawnego domu św. Józefa franciszkanów, będącym częścią zakładu leczniczego i opiekuńczego Johannistal w Viersen-Süchteln, działał »oddział dziecięcy«, w którym według aktualnego stanu badań przebadano, wyselekcjonowano i zamordowano łącznie 99 dzieci i młodzieży.

Pierwszym kierownikiem »oddziału dziecięcego« w Waldniel był dr Georg Renno. Współpracował on z dr Hermannem Nitsche w Lipsku-Dösen i współtworzył metodę zabijania za pomocą barbituranów, tzw. »schemat Luminala«. Następnie był zastępcą dyrektora ośrodka eutanazji Hartheim (koło Linz w Austrii), gdzie w ramach »akcji T4« zgładzono ponad 18 000 osób za pomocą tlenku węgla.

Wcześniej tymczasowym kierownictwem »oddziału dziecięcego« zajmowała się jego żona, dr Hildegard Wesse. W międzyczasie Wesse odbył szkolenie z praktycznego stosowania »eutanazji dzieci« w »oddziale dziecięcym« w Göhrden oraz w szpitalu dziecięcym w Bonn.

W trakcie postępowania karnego po 1945 roku Wesse przyznał się do zamordowania dzieci i młodzieży podczas pełnienia funkcji ordynatora oddziału pediatrycznego w Waldniel. Podana przez niego liczba 30 ofiar nie odpowiada późniejszym ustaleniom. W rzeczywistości w okresie jego pracy zamordowano ponad dwukrotnie więcej dzieci i młodzieży.

Na początku lipca 1943 r. »oddział dziecięcy« w Waldniel został rozwiązany z powodu wojny. Placówka była potrzebna jako szpital zastępczy. Pozostałych 183 dzieci i młodzieży przeniesiono do pięciu innych »oddziałów dziecięcych«. Przeniesienia odbyły się do Ansbach, Göhrden, Uchtspringe, Ueckermünde i Lüneburga. »Oddział dziecięcy« w Lüneburgu przyjął 3 lipca 1943 r. łącznie 38 dzieci i młodzieży z Waldniel. Co najmniej 25 z nich nie przeżyło. Jedno dziecko zostało »wypisane bez wyleczenia« dziewięć tygodni po przeniesieniu do Lüneburga. Kolejne dziecko zostało w sierpniu 1944 r. przeniesione do fundacji Eben-Ezer w Lemgo.

Mimo że po 1945 r. wszczęto postępowanie przygotowawcze przeciwko Hermannowi Wesse, pierwsze rozliczenie zbrodni w Waldniel rozpoczęło się dopiero w 1962 r. z inicjatywy parafii. W tym samym roku na cmentarzu utworzono cmentarz honorowy z wysokim krzyżem. W 1982 roku na wysokim krzyżu umieszczono tablicę pamiątkową poświęconą ofiarom »eutanazji«. W latach 1986–1988 cmentarz, który w międzyczasie został zdekonsekrowany, został przekształcony w miejsce pamięci przez gminę Schwalmtal przy wsparciu lokalnej szkoły głównej. W latach 2016–2018 miejsce pamięci zostało przeprojektowane przez wiedeńską grupę roboczą Struber_Gruber i zainaugurowane 29 maja 2018 roku. Istotną cechą projektu artystycznego jest umieszczenie znanych nazwisk ofiar.